
DevOps چیست؟
"مقاله ذیل را به معرفی devops و جزئیات آن اختصاص داده ایم. پس با ما همراه شوید تا همه چیز درباره آن را بیاموزید."
دواپس (DevOps) چیست؟
دواپس یا DevOps یک کلمه کلیدی جدید در جامعه فناوری، به ویژه در رزومه های دیجیتال، دیده می شود، DevOps نامیده می شود که از کلمات “توسعه” و “عملیات” یک “portmanteau” یا به عبارت دیگر، ترکیبی از کلمات است. آنچه کاربردی است یک روش توسعه نرم افزاری است که هدف آن ادغام توسعه نرم افزار و فناوری اطلاعات و ایجاد ارتباط و همکاری لازم برای یک سازمان برای تولید سریعتر نرم افزار و خدمات بهتر است.
DevOps از ترکیب دو کلمه Development (توسعه) و Operation (عملیات) تشکیل شده و می توان گفت یک فلسفه و نگرش برای تولید توسعه نرم افزار است که دو تیم توسعه و عملیات را به هم پیوند می زند.
از نظر عملی، این چیزی است که مدتهاست بر اساس تغییرات ایجاد شده در صنعت شکل می گیرد. این شامل تقاضا برای انتشار سریعتر محصول از سازندگان برنامه، افزایش ابزارهای اتوماسیون مرکز داده، مدیریت پیکربندی و استفاده از توسعه نرم افزار چابک (Agile Software Development) است.
به طور خلاصه، DevOps نشان دهنده تلاقی بین توسعه، عملیات و تضمین کیفیت است، سه حوزه ای که در گذشته نسبتاً مستقل عمل می کردند.
چه تیمهایی در قالب دوآپس فعالیت میکنند؟
همانطور که به این موضوع اشاره شد، یک تیم توسعه و یک تیم عملیاتی، DevOps را به پیش میبرند. اما هر کدام از این تیمها چه مسئولیتی دارند و چگونه به
پیشبرد دوآپس کمک میکنند؟
متخصصان توسعه نرم افزار DevOps
متخصصان توسعهدهنده، در واقع افرادی هستند که با استفاده از زبان برنامهنویسی و تکنولوژی مرتبط با توسعهدهنده نرمافزار، برای یک برنامه کدنویسی میکنند و به مدیریت یک نرمافزار میپردازند.
متخصصان عملیاتی DevOps
تیم عملیاتی شامل تعدادی توسعهدهنده و کارشناس کنترل و تضمین کیفیت است که کدهای نوشتهشده توسط تیم توسعهدهنده را روی سرورها آزمایش میکنند؛ همچنین این تیم موظف است که عملکرد برنامه را در حالتهای مختلف مشاهده کند. افراد در تیم عملیاتی باید با یکدیگر همکاری کنند، هماهنگی لازم را داشته باشند و به یکدیگر گزارشهای لازم را بدهند.
هدف تیم DevOps چیست؟
هدف تیم Development ، ساخت ویژگی های جدید بر روی محصول و در نتیجه اعمال تغییرات زیادی بر روی آن است ، اما هدف تیم Operation ، ثبات وضعیت موجود سرویس ها برای stable بودن بیشتر آن ها است.
بدین ترتیب دیواری بین این دو تیم وجود خواهد داشت .
به مرور زمان تیم های توسعه به روش های سریع تری برای تولید نرم افزار روی آوردند که تعامل همیشگی با مشتری، اعمال تغییرات، و اضافه کردن ویژگی های جدید بر اساس نظر مشتریان قسمتی از این روش های اعمال سریع است . اما دیوار بین دو تیم Dev و Ops باعث می شد تا عملیاتی کردن ویژگی های جدید توسعه داده شده و تغییرات، به اندازه کافی سریع نباشد. تمرکز روش های سریع توسعه نرم افزار، بر توسعه و تولید نرم افزار بوده و کمتر به موضوعاتی مثل استقرار (Deployment) و عملیات (Operation) توجه می کرد. به دنبال این محدودیت ها ، DevOps مطرح شد و به دنبال این بود که دیوار بین تیم های Dev و Ops را از بین ببرد و با تمرکز بر افزایش تعاملات بین تیمی ، سرعت تحویل یک ارزش به مشتری را افزایش دهد. در نتیجه دواپس (DevOps) به دنبال این است که ارزش های ایجاد شده در نرم افزار را خیلی سریعتر به دست مشتری برساند.
در دواپس، تیمها بر «تحویل مستمر» محصولات دیجیتالِ کاربردی تمرکز میکنند. تحویل مستمر یا Continuous Delivery رویکردی در مهندسی نرمافزار است که تیمها را قادر می سازد نرمافزار تولید شده را به روشی سریع و مطمئن برای انتشار و تحویل آماده کنند. این فرایند شامل ساخت، تست، پیکربندی و انتشار در محیطهای مختلف تست و محیط عملیات میشود. بهعبارتدیگر، تحویل مستمر، توانایی اعمال تغییرات در محیط عملیات در هر لحظه با روشی سریع و مطمئن و بهطور کاملا پایدار است. این تغییرات شامل همه انواع آن از جمله تغییرات پیکربندی در نرمافزار، زیرساخت و پلتفرم، افزودن ویژگیهای جدید، رفع باگ و خطاها میشود. این مفهوم در فارسی به «تحویل پیوسته» نیز ترجمهشده است.
در حالت عادی، روابط بین دو بخش عملیات و توسعه میتواند در ادامه یا نتیجه کار به یک تضاد کامل تبدیل شود. زیرا تیم عملیاتی، به تیم توسعه برای کارهایی غیر از گسترش نرمافزار فشار میآورد، مانند آزمایش و تضمین کیفیت (QA) و این ممکن است باعث برگشت به عقب شود. اینجایی است که دواپس با یک رویکرد خودکار اجازه میدهد تا تیم توسعه همزمان که روی ارائه نرمافزار جدید تمرکز میکند، عملکرد و اصول تیم عملیاتی را هم حفظ کند. عوامل کلیدی برای ایجاد فرهنگ دواپس عبارتند از: تحویل مداوم با سرعت انتشار بالا، ایجاد رویکرد خودکار در توسعه و اینکه مسئولیت مشترکی بین توسعه و عملیات وجود دارد.
چالش های نبود DevOps در سازمان ها
در سیستم های سنتی تولید و نگهداری نرم افزار همواره چالش های فراوانی میان دو تیم توسعه به عنوان تولید کننده ی نرم افزار و تیم عملیات و پشتیبانی شبکه به عنوان ایجاد کننده و نگهدارنده ی محیط عملیاتی وجود داشته است که از جمله ی این چالش ها می توان به موارد زیر اشاره نمود :
تیم توسعه بدون درک و دانش کامل از محیط عملیاتی ، نرم افزار را توسعه داده و پس از اتمام تمام فرآیندهای توسعه آن را در اختیار تیم عملیات قرار میدهد تا در محیط عملیاتی برای کاربران در دسترس قرار دهد. این عدم وجود درک کافی از ساختار محیط عملیاتی می تواند شامل مواردی چون عدم شناخت ساختار شبکه اعم از Switching و Routing ، نوع Storage مورد استفاده و عملکرد آن ، نوع سیستم عامل ها ، معماری سرورها و Application Server های مورد استفاده ، تجهیزات امنیتی و … باشد که همگی آنها تاثیر مستقیمی در نحوه ی عملکرد نرم افزار طراحی شده داشته و عدم شناخت کافی آنها می تواند منجر به شکست پروژه گردد.
تیم عملیات نیز بدون درک کافی از ساختار نرم افزار توسعه داده شده و همچنین نبود دانش کافی در حوزه ی برنامه نویسی ، فرآیندهای تولید نرم افزار ، توابع و کلاس های مورد استفاده شروع به عملیاتی نمودن نرم افزار می نماید که این نیز به صورت متقابل نهایتا می تواند پروژه را منجر به شکست کند.
دواپس در واقع تلفیقی است از یک فرهنگ ، ابزار و دانش که با استفاده از آن سازمان ها می توانند اولا روند تولید نرم افزار را چابک تر کنند و ثانیا نرم افزار تولیدی را در محیطی بهینه و پایدار تر پیاده سازی و نگه داری کنند. در این مدل دیگر دو تیم توسعه و عملیات جدای از یکدیگر کار نمی کنند و متخصصین آن در کل چرخه ی تولید ، تست و پیاده سازی آن در محیط عملیاتی نقش خواهند داشت . حتی در برخی از مدل ها که به آن DevSecOps می گویند تیم امنیت نیز از اعضای این تیم بوده و بر تمامی فرآیندها از منظر امنیت نظارت دارد.
فرآیند دواپس چیست؟
برای استفاده از این فناوری به روز و قدرتمند، قدمهای عملی و تعریف شدهای وجود دارند که بر اساس آن کیفیت کار نهایی و بازگشت سرمایه به بهترین شکل ممکن تضمین خواهد شد.
طرح و پلن
زمانی که شما شروع به کار کنید، تعریف و برنامهریزی اهداف، نیازها و داشتهها از اهمیت زیادی برخوردار است. تعریف اهداف و برنامههای کاری به صورت بخش بندی شده، این امکان را برای توسعه دهندهها فراهم خواهد کرد تا نیازهای توسعه نرم افزاری و روشهای رسیدن به آن را تحلیل کرده و به راه حلهای عملی دست پیدا کنند.
کدنویسی
تولید
کدهای توسعه داده شده باید به فایلهای اجرایی و قابل استفاده تبدیل شوند و این فرآیند شامل کامپایل کدها است که پس از آن عملیات تست و پیادهسازی دنبال خواهد شد. استفاده از ابزارهای ورژن کنترل و یکپارچه سازی در این مرحله به کیفیت کار کمک عالی خواهد کرد.
تست
مرحله تست نرم افزاری بخش مهم اما چالش برانگیزی است که برای کاهش ریسک نرم افزار خروجی و عملیات باید دنبال شود. تستهای خودکارسازی شده این اطمینان را خواهد داد که هیچ گونه خطا و باگ نرم افزاری وجود ندارد و کیفیت کاری مطابق برنامه خواهد بود.
عرضه و انتشار
مرحله انتشار پس از کدنویسی و اطمینان از نبود خطاهای نرم افزاری دنبال خواهد شد و رسیدن به این مرحله به معنای پیادهسازی نرم افزار خواهد بود.
عملیات و پیکربندی
پیادهسازی و پیکربندی پس از انتشار نرم افزار و کدهای نوشته شده، بخش اساسی ماجرا است که دارایی دیجیتال باید به صورت بهینه روی زیر ساخت مورد نظر پیاده شود. توجه به مشکلات بهینهسازی و رفع آنها اهمیت زیادی در این مرحله دارد.
مانیتور
مانیتور کردن امکان نظارت روی مسائل و باگهای نرم افزاری را فراهم خواهد کرد و مسئولان نظارت میتوانند به سرعت و در کمترین زمان ممکن خطاها را تشخیص داده و آن را رفع کنند.
فواید پیاده سازی DevOps :
سرعت
DevOps با استفاده از هنر همگن سازی دو تیم توسعه و عملیات ، این امکان را به متخصصین می دهد تا تمام فرآیندهای چرخه ی بالا از جمله Test ، Release ، Deploy و build را به کمک پیاده سازی یک چرخه ی اتوماتیک با استفاده از ابزارهای مطرح مانند Jenkins که از جمله ابزارهای CI/CD می باشد سرعت ببخشد. با رویکرد دواپس، شرکتهای تجاری یک محیط عملیاتی پایدار خواهند داشت، سطحی از خودکارسازی وجود دارد، عیبیابی سریعتر تشخیص داده میشود و انتشار محصول بهصورت پیوسته انجام میگیرد. اینها همه مزایایی است که چابکی کسبوکار ارائه میدهد و نتیجهای است که اغلب در سازمانهای فعال به آن دست پیدا میکنند.
پایداری سرویس
یکی از مشکلاتی که همواره تیم عملیات یا SysAdmin ها با آن مواجه بوده اند فرآیند آپدیت و به روزرسانی نرم افزار می باشد که ممکن است پس از این فرآیند ، کارکرد سیستم را از جنبه های مختلف مختل کند. DevOps با استفاده از پیاده سازی مراحل Continuous Integration و Continuous Delivery و حصول اطمینان از صحت عملکرد سیستم با استفاده از اجرای تست های مختلف قبل از Release و مشاهده ی لاگ نرم افزار در سیستم مانیتورینگ پس از Release کمک میکند تا نرم افزار به صورت پایدار همواره در حال سرویس دهی باشد
سیستم بهینه تر
در مدل DevOps به این دلیل که تیم توسعه و تیم عملیات همکاری نزدیک تری با یکدیگر دارند می توانند بسیاری از وظایف را که در مدل های سنتی تر تعریف می شود به صورت مشترک با یکدیگر بررسی کنند. این کار این قابلیت را به تیم توسعه می دهد تا با استفاده از دانش تیم عملیات ، کد خود را به صورت بهینه تر و مناسب تر برای محیط عملیاتی توسعه دهند و به تیم عملیات نیز این امکان را میدهد تا از جزئیات نرم افزار آگاه باشند تا نهایتا بسیاری از ریسک ها و مشکلات کاهش یافته و سیستم بهینه تر کار کند.
امنیت
از آنجایی که متخصصین امنیت نیز یکی از عناصر DevOps می باشند ، بنابراین در تمام چرخه ی بالا حضور داشته و از ابتدای مراحل Plan تا نهایتا Deploy و Operate ناظر بر اجرای فرآیند ها می باشند.
افزایش ROI
نرخ بازگشت سرمایه یا ROI، شاخصی است که میزان بازگشت سرمایه را در کنار هزینهها نشان میدهد. با ارائه سریعتر محصول به بازار، ROI بیشتر میشود. پیادهسازی رویکرد دواپس راهحل مناسبی برای شرکتهای سازمانی است که به دنبال افزایش بازده سرمایهگذاری با انتشار مداوم محصول و نیز توزیع محصولات دیجیتالی کاربردی به کاربران نهایی هستند.
حالا که با مفهوم دوآپس آشنایی نسبی پیدا کردید، خوب است که به این نکته هم توجه کنید که در هر شرکتی استفاده از دوآپس فقط با متعهد بودن اعضای تیم میتواند امکانپذیر و رضایتبخش باشد.
بازهم تکرار میکنیم، دقت کنید که DevOps فقط یک نوع خاص از برنامهنویسی نیست؛ بلکه مجموعهای از تکنیکها برای بالا بردن بهرهوری یا راندمان کاری در گروه است. همچنین دوآپس به دنبال همکاری و نزدیک کردن تیم توسعه و تیم اجرایی به یکدیگر است.
ارسال دیدگاه